امسال علاوه بر تغییرات محتوایی در برگزاری، نوع چیدمان نمایشگاه قرآن نیز از شکل غرفه‌بندی و راهرویی به جزیره‌ای تغییر کرده است. نوید نظری دبیر اجرایی این رویداد قرآنی، درباره عناوین بخش‌های مختلف نمایشگاه قرآن به همشهری می‌گوید: امسال تلاش کرده‌ایم عنوان‌های بخش‌ها را کاهش داده و بخش‌هایی را که به لحاظ محتوایی و ساختاری به هم شباهت دارند با هم تجمیع کنیم زیرا هر چه تعداد عنوان بخش‌ها کمتر باشد مخاطب فرصت و انگیزه بیشتری برای بازدید از بخش‌های مختلف خواهد داشت. هرچند طبق آمارها، سال گذشته بین 400تا 500 نشست تخصصی در نمایشگاه قرآن برگزار شد، دبیر اجرایی این رویداد قرآنی تأکید می‌کند: با توجه به کثرت موضوعات نمایشگاه و تنوع مخاطبان و استادان، امسال نشست‌های نمایشگاه در قالب کارگاه‌های آموزشی و کرسی‌های آزاداندیشی در حال برگزاری است. به گفته نظری 20درصد از نشست‌های نمایشگاه بین‌المللی قرآن‌کریم امسال با حضور استادان صاحب نام کشور، 30درصد نشست‌ها در قالب میز گفت‌وگو و بحث و 40تا 50درصد نشست‌ها نیز در قالب کارگاه‌های تخصصی و در یک فضای چالشی برگزار می‌شود.
از سوی دیگر حمید خرمی، مدیر بخش نشر مکتوب بیست‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، به حضور 200ناشر داخلی در این دوره از نمایشگاه اشاره کرده و می‌گوید: این تعداد ناشر در بخش داخلی نمایشگاه امسال 18هزار عنوان کتاب ارائه کرده‌اند که تمام این کتاب‌ها با موضوع علوم قرآنی و معارف اهل‌بیت(ع) در 3 سال گذشته منتشر شده‌اند. به گفته خرمی در بخش بین‌الملل نیز 50 ناشر از کشورهای لبنان، عراق، سوریه، مصر، ترکیه و اردن در نمایشگاه امسال حاضر هستند و بیش از 5 هزار عنوان کتاب ارائه داده‌اند.
مدیر بخش نشر مکتوب بیست‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در ادامه از ایجاد 3 بخش ویژه در این نمایشگاه خبر داده و می‌گوید: امسال 3 غرفه ویژه در بخش مکتوب نمایشگاه ایجاد شده است که شامل غرفه ویژه امیرالمومنین(ع) با موضوع ارائه کتاب‌ها و آثار مرتبط با حضرت علی(ع)، غرفه ویژه سبک زندگی اسلامی با معرفی آثار مکتوب در این زمینه و غرفه ویژه معرفی تازه‌های قرآنی مکتوب می‌شود. یکی از مشکلاتی که در بیست‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن‌کریم مطرح شد، عدم‌حضور ناشران قرآنی به‌دلیل تعداد آثار کم آنهاست؛ چرا که براساس آیین‌نامه امسال نمایشگاه قرآن، تنها ناشرانی می‌توانند غرفه داشته باشند که در 3 سال اخیر، ۴۵ عنوان کتاب چاپ کرده باشند که ۲۰ عنوان آن چاپ اولی باشد. مدیر بخش نشر مکتوب بیست‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، درخصوص کاهش تعداد حضور ناشران در نمایشگاه امسال اظهار می‌کند که فضای اختصاص‌یافته به ما در سال‌جاری نسبت به سال قبل 800متر کمتر شده است و خودبه‌خود این موضوع باعث شده که تعداد ناشران حاضر در نمایشگاه نیز کمتر شود. ما امسال با بیش از 300تقاضا برای حضور در نمایشگاه مواجه بودیم که نزدیک به 50تقاضا از حداقل‌های لازم برای حضور در نمایشگاه ازجمله انتشار حداقل 45کتاب در حوزه علوم قرآنی و دینی در 3 سال گذشته برخوردار نبودند و به‌همین خاطر حضور کمی ناشران در نمایشگاه قرآن نسبت به سال‌های قبل کاهش یافته است.
همچنین مدیر نشر مکتوب بیست و یکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در ادامه به امید ناشران قرآن برای جبران ضررهای متحمل در ماه‌های اخیر اشاره کرد و گفت: نمایشگاه قرآن برای ناشران فعال در عرصه دین و قرآن فرصت مغتنمی است تا بسیاری از تولیدات خود را عرضه کنند. سازوکار نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به‌گونه‌ای است که ناشران قرآنی در حاشیه هستند و بیشتر ناشران عمومی و دانشگاهی مطرح می‌شوند، اما نمایشگاه قرآن ویژه این ناشران است.
میزان چاپ قرآن به یک‌سوم وضعیت معمول کاهش پیدا کرده
محمودی مدیرعامل اتحادیه ناشران قرآنی درباره عدم‌حضور ناشران قرآنی به‌دلیل تعداد کم آثار آنها در این دوره از نمایشگاه گفت: متأسفانه زمانی که درچند سال پیش یارانه ناشران حذف شد، قرار بود که به‌دست مصرف‌کننده برسد که نه یارانه تزریق شد و نه نظارت صحیحی بر مصرف به‌جای آن صورت گرفت و موجب شد وضعیت بحرانی برای عرصه چاپ و نشر به‌وجود آید. بنابراین وقتی این یارانه نه به‌دست مصرف‌کننده رسید و نه به‌دست ناشر، نتیجه این شد که قیمت‌ها افزایش یافت و بسیاری از ناشران که توان چاپ نداشتند، خودبه‌خود از گردونه تولید خارج شدند و طبق آمار‌های رسمی میزان چاپ قرآن به یک‌سوم وضعیت معمول آن کاهش پیدا کرد. وی گفت: این در حالی است که اخیرا‌ً مرکز طبع و نشر قرآن کریم با افتخار اعلام کرده است که یک میلیون جلد قرآن کریم در بیروت به چاپ رسانده آن هم درحالی‌که ناشران داخلی رو به ورشکستی می‌روند و رهبر معظم انقلاب اسلامی بر حمایت از تولید داخلی و حماسه‌آفرینی اقتصادی تأکید کرده‌اند. حال اگر این قرآن‌ها ارزان‌تر از داخل چاپ می‌شد، باز توجیهی وجود داشت، اما به گفته مسئولان این مرکز، این قرآن‌ها گران‌تر از داخل چاپ شده‌اند. محمودی با اشاره به کاهش چشمگیر چاپ قرآن در سال گذشته گفت: سال۸۹، بیش از ۳میلیون و ۶۰۰ هزار نسخه قرآن در کشور به چاپ رسید که این رقم در سال ۹۰ به یک میلیون و ۵۰۰ هزار نسخه کاهش یافت، از این میزان بیش از ۸۰ درصد شمارگان را ناشران دولتی منتشر کرده‌اند، بنابراین بررسی این آمارها نشان می‌دهد که وضعیت ناشران قرآنی بغرنج است.
